Rijke geschiedenis, complex traject
Heel wat rijke geschiedenis van onze streek wordt vandaag nog té weinig onder de aandacht gebracht. Daar willen we met onze lokale distillaten verandering in brengen! Vandaag worden suikerbieten weelderig geteeld in de suikerbietengordel, maar dat was ooit anders. Hoe de suikerbieten in de Tiense streek terecht kwamen en hoe we er nu pas, jaren later kwaliteitsvolle "GRUM" van wisten te maken, leer je uit onderstaande tijdslijn.
De romeinse heirbaan
Tijdens de Romeinse periode lag Tienen aan het knooppunt van vijf heirbanen, waarvan de belangrijkste een aftakking van de "Via Belgica" die Bavay met Keulen verbond. Archeologische vondsten op een boogscheut van de suikerfabriek getuigen van het belang van de stad Tienen in deze periode.
Rietsuiker domineert
Tot en met de 18de eeuw domineerde rietsuiker de suikermarkt. In Europa werd suikers geïmporteerd uit overzeese gebieden. In België via aanvankelijk Brugge en nadien Antwerpen.
Bieten als bron voor suiker
Olivier de Serres ontdekte al in de 16de eeuw dat er suiker uit suikerbieten kon gehaald worden. Ondanks zijn ontdekking bleef de rietsuikerproductie dominerend en werd er niet verder naar omgekeken.
Napoleon bezoekt Tienen
Voor de kroning tot keizer bezocht Napoleon de stad Tienen twee maal. In 1804 verbleef hij in hotel "De Tinnen Schotel", de huidige muziekacademie.
Continentale handelsblokkade
Napoleon vaardigde de Continentale Blokkade af. De import van suikerriet via Groot Brittannië werd hierdoor bemoeilijkt. De ontdekking van Olivier de Rennes kwam terug in beeld.
Napoleon verplicht bietenteelt
Op Frans grondgebied werden op het ogenblik van de Blokkade weinig suikerbieten geteeld. Napoleon begon daarom met het verplichten van de teelt. Boeren stonden weigerachtig tegenover de suikerbiet. Ze vreesden dat het gewas de grond zou uitputten.
Napoleon schenkt wapenschild
Op 25 maart 1813 schonk Napoleon de stad een nieuw wapenschild. Dit wapen staat nog steeds afgebeeld op de vier hoeken van het plafond van het kabinet van de burgemeester.
De val van Napoleon
In 1815 viel Napoleons rijk en verenigden de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden zich in het Verenigd Koninkrjk der Nederlanden. Suikkerriet kwam opnieuw massaal de havens binnen.
Twee suikerfabrieken in tienen
De Belgische overheid was overtuigd van de voordelen van suikerbietenteelt. Om landbouwers en industriëlen te overtuigen, kwam er een fiscaal gunstig regime voor bietsuiker. De Tiense suikerfabrieken werd opgericht en de bietsuikerindustrie maakte steil opgang.
Het station en de "ijzeren weg"
De aanleg van de spoorlijn Leuven-Tienen en de oprichting de suikerfabriek zorgden voor een wederzijdse stimulans. Dit proces, dat bekend staat als de “Belgische virtuous circle,” illustreert hoe spoorwegen en industrie elkaar in de 19de en vroege 20ste eeuw versterkten. Het station van Tienen is vandaag het oudste op het Europese vasteland.
Savalle en Corenwinder
Door de uitvinding van kolomdistillatie door Desiré Savalle was men in staat zuivere alcohol te distilleren uit bietmelasse. Benjamin Corenwinder optimaliseerde het fermentatie -en distillatieproces hiervoor. Door deze uitvinding ontstond binnen rum-productie nadien ook de Spaanse stijl (light rum).
"Telefrikskes" langs romeinse wegen
Een extra station werd gebouwd in Grimde. De suikerfabriek vroeg toelating om een luchtspoorbaan aan te leggen tussen fabriek en station. Bieten en steenkool kwamen voortaan per kabelbaan vanuit Grimde, via de drie tommen aan op het bietenplein. Suikerrock vindt plaats op datzelfde plein.
"Rum Verschnitt"
Dit Duitse "mengsel" ontstond als reactie op hoge invoerrechten op geïmporteerde rum. Bij Rum Verschnitt wordt een klein percentage sterk aromatische Jamaicaanse rum gemengd met een veel grotere hoeveelheid neutrale alcohol uit bietmelasse (Savalle & Corenwinder).
H.H. COUSINS
De Jamaicaanse chemicus H.H. Cousins patenteert het proces om aromatische rum te maken uit rietmelasse. Hij introduceert hergebruik van zuivere of geïnfecteerde vinasse en het gebruik van zuren.
RAFAËL ARROYO
De Jamaicaan Rafael Arroyo publiceert zijn wetenschappelijke benadering van rumproductie. Hij ontwikkelde nieuwe fermentatietechnieken die de productie van rum aanzienlijk verbeterden. Zijn werk richtte zich op optimaliseren van fermentatieprocessen.
BRUMS uit Bietmelasse
Tot voor enkele jaren werd suikerbietmelasse als minderwaardig beschouwd en enkel gebruikt om veevoeder bij te suikeren of om neutrale alcohol te maken. Met de Coronacrisis werd het weer actueel om anders te gaan denken. Wereldwijd gingen distillateurs op zoek naar een alternatief voor rum uit suikerbietmelasse. Ook in België doken twee "Brums" op.
Tropical beet hi-ester grum
Door de werken van H.H. Cousins en Rafaël Arroyo te doorgronden en bietmelasse voor te behandelen alvorens te fermenteren en te distilleren, kwamen we met Belroot Spirits tot een eerste aromatische hi-ester spirit uit bietmelasse, waarbij elke grondsmaak werd geneutraliseerd. Een wereldprimeur!
